Yörenin oyunları yaşatıldıkça, bu topraklarda atılan adımlar sadece geçmişe değil, geleceğe de yön verir. Okullarda, derneklerde, festivallerde bu kültürel miras desteklenmeli ve gelecek kuşaklara taşınmalıdır.
Anadolu’nun her yöresi, kendine özgü bir ezgiyle anlatır hikâyesini. Bu hikâyeler bazen bir türküde, bazen de bir halk oyununun adımında gizlidir. Denizli Çivril, Afyonkarahisar, Dinar ve Sandıklı, bu kültürel anlatının merkezlerinden biridir. Hem Ege'nin hem İç Anadolu'nun özelliklerini taşıyan bu bölgeler, halk oyunlarıyla adeta yaşayan bir tarih gibidir. Her ilçede başka bir ritim, başka bir duygu hakimdir.
Çivril’de Zeybeğin Gururlu Duruşu
Çivril, Denizli'nin doğusunda yer almasına rağmen güçlü bir Ege zeybek geleneği taşır. İlçede oynanan oyunlar, çoğunlukla hızlı ritimli ve gururlu figürlere sahiptir. Bu oyunlarda bireysel duruş ön plandadır.
Öne çıkan oyunlar:
Çivril Bas Bas Zeybeği
Tavas Zeybeği (Çivril’e de etkisi olmuştur)
Gök Boncuk
Çiftlik Zeybeği
Cici Babıcı (Karma Oyun)
Kara Çorap
Kadınların oyunları daha zarif ve içe dönüktür. Geleneksel kıyafetlerde parlak renkler yerine pastel tonlar tercih edilir, baş bağları ve üç etekler yaygındır.
Dinar’da Ezgiyle Harmanlanan Adımlar
Dinar, Afyon’un en köklü ilçelerinden biri olarak, halk oyunlarında çok çeşitli figürler barındırır. Bölgede zeybek etkisi olmakla birlikte, kaşık oyunları ve toplu halk oyunları da önemli yer tutar.
Dinar'dan oyun örnekleri:
Afyon Zeybeği (Çay Kenarı)
Arpalıktan Arpa Biçer
Gaydalama (Çorabını Ördüğüm)
Hatcam
Hazin hazin (Usul yavaş, Gökte yıldız, Fadik)
Kadılar zeybeği (Kadılar yolu, Keklik)
Kaval ve davul-zurna eşliğinde oynanan bu oyunlarda erkek figürleri daha sert ve kararlı, kadın figürleri ise daha ince ve melodiktir.
Sandıklı’da Harman Dönüyor
Sandıklı, özellikle ritmik ve eğlenceli yapısıyla dikkat çeker. Tarımın yoğun olduğu bu bölgede, oyunlar da çoğu zaman hasat ve harman teması etrafında şekillenir. Şenlik havasında oynanan oyunlar, toplu katılımı teşvik eder.
Sandıklı'da öne çıkan Halk Oyunları:
Sandıklı Zeybeği
Köroğlu (Kılıçla Oynanır)
Yeşil Olur Sandıklının Biberi
Kabak Çekirdeği (Mizahi Figürler içerir)
Cezayir Zeybeği (Yaygın Oynanır)
Bu oyunlar çoğunlukla neşeli, tempo yüksek ve karşılıklı oynanır. Kadın ve erkek oyuncuların birlikte sahne aldığı figürler, toplumsal uyumu simgeler.
Afyonkarahisar’ın Genel Ezgisi
Tüm bu ilçelerin bağlı olduğu Afyonkarahisar ili ise farklı folklor zenginliklerine sahiptir. Kent genelinde hem zeybek hem de kaşık oyunları oynanır. Özellikle kırsal kesimde köroğlu temalı oyunlar, efe hikayeleri ve toplu halay benzeri figürler sıkça görülür.
Kültürün Adımlarıyla Geleceğe
Bu üç ilçede oynanan halk oyunları, sadece birer gösteri değil; geçmişle bugünü, gelenekle kimliği birleştiren köprülerdir. Her oyun, içinde bir hikâye taşır: sevda, hasret, mücadele, umut…
Yörenin oyunları yaşatıldıkça, bu topraklarda atılan adımlar sadece geçmişe değil, geleceğe de yön verir. Okullarda, derneklerde, festivallerde bu kültürel miras desteklenmeli ve gelecek kuşaklara taşınmalıdır.
Çivril’den Sandıklı’ya uzanan bu halk oyunu yolculuğu, bir milletin ruhunu en samimi haliyle anlatır. Duyana ezgi, görene dans, bilene tarihtir.
