En büyük oğlu Mikail Bey. İkinci oğlu Arslan Yabgu. Üçüncü oğlu Yusuf Yınal ve Musa İnanç.
İran merkezli Selçuklu Devleti henüz kurulmamış. Selçuk Beyin torunu İbrahim Yınal komutasında Iğdır Ovasında görüyoruz Haydanlıları, yıl 1036.
Oğuz Yabgu Devleti o yıllarda Müslüman olmadığına göre Selçuk Beyin aşireti ile birlikte hareket eden Haydanlı Aşireti Selçuk Bey ve aşireti gibi Müslüman olduklarını anlayabiliyoruz.
Daha sonraları Halep’de görülen Haydanlı Aşireti. Halep Vilayetinde Haydan adında bir köy kurar ve yerleşir. Hayvancılık ağırlıklı geçimini temin eden Haydanlılar sürekli hareket halindedir. Nerede yayla, su var Haydanlı Aşireti orada yerini alır.
1530 Osmanlı kayıtlarından öğrendiğimize göre Erdemli, Silifke yörelerinden Kütahya Vilayeti Sahibi Karahisar Sancağına bağlı Şeyhlü Kazasına gelen Haydanlı Aşireti, Haydan adında bir köy kurar. Bazı Haydanlılar civar köylere yerleşir.
Ve yine aynı kayıtlarda Şeyhlü Kazasına yerleşen 9 Haydanlı aile Bursa Vilayetine gider, Göl Kazasına yerleşir ve Haydan adında bir köy kurar.
Bingöl’ün Genç ilçesinde iki Haydan köyü var. Biri Haydan, diğeri Yağışlı Haydan. Diyarbakır Eğil Kazasında Yukarı Haydan köyü var.
Kahramanmaraş Göksun’da Haydan (Yeni adı, Doğankonak) köyü var. Erzurum Bardız ve Mitinder’den gelenlerin yaşadığı Haydan köyü. Erzurumlu muhacirler gelmeden önce bu köy var mıydı, varsa Haydan köyünde yaşayan Haydanlılara ne oldu? Yoksa Haydan köyünü Erzurumlular mı kurdu? Bu hususta tam net bilgilere sahip değilim, ancak çok büyük ihtimal Erzurumlular gelmeden önce Haydan köyü ve Haydanlılar vardı. Ve yine çok büyük ihtimal Erzurumlular, Haydanlılardan daha baskın çıktı.
Yukarıda da ifade ettiğim gibi Halep’te Haydan adında bir köy var. Anadolu da 28 Haydan adında köy var. Ancak, 28 Haydan köyünden altısını bulabildim.
1800 lü yılların sonlarına doğru yaylak olarak Silifke, Erdemli’den Akşehir’e gelen Haydanlı Aşireti kış bastırmadan yüklerini sarar kışlaklarına döner. İki Haydanlı aile ise yüklerini hazırlamada gecikir, kışın da erken bastırması ile ertesi yıla kalır. Bir sonra ki yıl ise mecburi iskan kanunu çıkar ve Haydanlı iki aile Akşehir merkeze yerleşmek zorunda kalır.
Akşehir’de mecburi iskana tabi tutulan Haydanlıların yaşadığı mahallenin adı, Haydanlı mahallesi iken daha sonra Yahtan adını alır. Günümüzde ise adı, Eski Kale mahallesidir.
Akşehir’de yaşayan Haydanlı Aşiretine mensup bazı aileler daha sonraları civar kaza, kasaba ve köylere yerleşmişlerdir.
Adnan Doğan – Köyceğiz
Kaynakça:
1) Dr. Muharrem Bayar
2) 438 numaralı Muhasebe-i Vilayeti Anadolu Defteri (1530)