Ortodontik apareyler; ortodontik tedavi sırasında, öncesinde ya da sonrasında kullanılan tedavinin tamamlayıcılarıdır. Bunlar hastalar tarafından takıp çıkarılabilen bazen de sabit olarak kullanılan aygıtlardır. Diş kavislerinin düzeltilmesi, çene genişletmeleri, ön bölgedeki dişlerin öne ya da geriye alınması, tek tek dişler üzerinde konumlandırma yapılması ve kapanış ilişkilerinin düzenlenmesi gibi görevleri vardır. Aparey aygıt demektir ve bu apareyler slikon, akrilik ve uyumlu metaller kullanılarak kişiye özel üretilirler.
APAREYLER NE AMAÇLA KULLANILIR?
Genellikle ortodontik tedaviler 9 ila 12 yaşları arasında süt dişlerin düşüp yerine daimi dişler geldiğinde başlamaktadır. Bazı durumlarda ise erken dönem ortodontik uygulamalar gelecekte yapılacak tedaviyi kolaylaştırabilir ya da tedavi gereksinimi tamamen ortadan kaldırabilir. Bu durumlar:
Şiddetli Çapraşıklıklar:
Çenelerin tüm daimi dişlerin sığamayacağı kadar küçük olduğu durumlarda çeneler takıp çıkarmalı apareyler (damaklık) kullanılarak genişletilebilir ya da diş çekimi yapılabilir. Bu durum ileride diş telleri ile yapılacak tedavilerin süresini kısaltmaktadır.
Şiddetli Ön Çapraz Kapanış:
Alt ön dişler üst ön dişlerinin önünde yer alıyorsa bu durum problemin asıl sebebine göre damaklık ya da ağız dışı apareyler ile düzeltilebilmektedir.
Üst Dişlerin Önde Yer Alması:
Bu durum üst dişlerde kırığa sebep olabilmektedir. Damaklıklar ile tedavi edilebilmektedir.
Zararlı Alışkanlıkların Tedavisi:
Parmak Emme: Genellikle 2-4 yaşları arasında terkedilmesi beklenir. Eğer terk edilmezse parmak emme ile oluşan basınç ile üst ön dişlerin ileri doğru fırlaması ve damaklarda şekil bozuklukları meydana gelebilmektedir.
Dil İtimli Yutkunma:
Yutkunma esnasında dilin dişler arasından dışarı çıkmasıdır. Oluşan basınç sayesinde dişler öne doğru fırlamaktadır.
Ağız Solunumu:
Alt ve üst çenelerin anormal büyümesine sebep olabilmektedir.
Pekiştirme Apareyleri:
Ortodontik tedavi sonrasında ortodonti uzmanı tarafından düzelen dişlerin eski haline dönmesini önlemek amacıyla hastaya kullandırılan bir apareydir. Genel olarak şeffaf transparan diş yüzeyini kaplayan estetik apareylerdir. Tedavi öncesi kapanış bozukluğunun şiddetine bağlı olarak hekim tarafından tavsiye edilen süreyle ve sıklıkla takılması önerilir. Aktif ortodontik tedavi kadar pekiştirme tedavisi de azami önem gerektirmektedir.
APAREYLER NE KADAR SÜRE İLE KULLANILIR?
Genellikle bu tip apareylerin düzenli kullanımı ile 6-8 ayda gerekli düzelme elde edilir. Daha sonra elde edilen düzelmenin korunması için 6 ay boyunca aparey geceleri kullandırılabilir.
Devam edecek…