Bilindiği üzere mirasın reddi genellikle borca batık durumda olan mirasbırakanın borçlarını ödememek için yapılmaktadır. Ancak mirasçılar mirası reddettiklerinde mirasbırakanın emekli maaşını, daha doğru bir ifadeyle ölüm aylığını, alıp alamayacaklarını merak etmektedir. Ölüm halinde babanın veya kocanın emekli aylığını aldığını söyleyen insanlar aslında ölüm aylığı almakta yani ölüm sebebiyle emekli maaşına hak kazanmaktadır. SGK tarafından prim ödemeleri yapıldığı için verilen bu maaş direkt olarak mirasbırakandan mirasçılara el değiştirmektedir.
Peki Reddi Miras Emekli Maaşını Etkiler mi? Emekli maaşı hukuken mirasbırakanın miras mallarına dahil değildir. Mirasbırakan yıllar boyunca devlete yatırdığı primler ile bu ödemeye hak kazanmış olup ödeme direkt olarak mirasçılar üzerinden devam etmektedir. Yani mirasbırakanın ölümü halinde mirasçılar, mirasbırakanın ödemiş olduğu primlere dayanarak bu hakkı haizdir. Miras kapsamına girmeyen bir alacak hakkıdır. Dolayısıyla mirası reddeden mirasçılar emekli maaşını almaya devam edecektir. Ancak emekli maaşı olarak bilinen ölüm aylığının bağlanması, vefat eden kişinin prim borcu kalmamış olmasına bağlıdır.
MİRASIN REDDİ NEDİR?
Reddi Miras Emekli Maaşını Etkiler mi? sorusu aynı zamanda mirasın reddinin ne olduğu sorusunu da beraberinde getiriyor. Mirasın reddi, diğer bir ifadeyle reddi miras, kanuni veya atanmış mirasçıların terekenin meydana getirdiği her türlü hak ve yükümlülüğü reddetmesidir. Bu tanıma göre mirası reddetme hakkı kanuni veya atanmış mirasçılardadır. Kanuni veya atanmış mirasçılar mirasbırakanın ölümünden sonra açıkladıkları bir irade beyanıyla mirası reddedebilir.
Miras, mirasbırakanın ölümünden sonra derhal ve kendiliğinden kanuni ve atanmış mirasçılarak geçmektedir. Bu anlamda mirasbırakanın malvarlığına dahil olan alacak ve borçları da mirasçılara geçmektedir. Mirasçılar bu borçlardan artık kişisel olarak sorumlu olurlar. Bununla birlikte reddi miras yapıldığında mirasbırakandan kalan her türlü alacak ve borç da reddedilmiş olmaktadır. Bu işlem genellikle mirasbırakanın borca batık olması halinde yapılmakta, mirasçılar mirasbırakanın borçlarını ödemek istememektedir.
TMK m. 605 uyarınca mirasın reddi hakkı gerçek ret ve hükmet ret şeklinde iki şekilde kullanılabilmektedir. Gerçek ret mirasçıların reddetmek için yerine getirmeleri gereken bir prosedür öngörürken hükmen ret bir karine olarak kabul edilmektedir. Bu konuyu aşağıda mirasın reddi nasıl yapılır sorusunu açıklarken inceliyoruz.
REDDİ MİRAS NASIL YAPILIR?
Reddi miras nasıl yapılır? Sorusunu detaylı olarak farklı bir makalemizde açıklamıştık. Mirasın gerçek veya hükmen reddi halinde yapılacak işlemler değişiklik göstermektedir. Öncelikle belirtmek gerekir ki mirasın gerçek reddi kanuni ve atanmış mirasçılar tarafından kanunda öngörülen süresi içerisinde yapılabilmektedir. Bu süre TMK 606’da 3 ay olarak belirlenmiştir. 3 aylık süre kanuni mirasçıların mirasbırakanın ölümünü öğrendikleri, atanmış mirasçıların ise mirasbırakanın bu tasarrufunun kendisine bildirildiği tarihten başlayacaktır. Kanuni mirasçılar, mirasçı olduklarını daha sonra öğrendiklerini ispat ederlerse süre bu öğrenim tarihinden başlayacaktır. Mirasın reddi işlemi mirasçılar tarafından sulh hukuk mahkemesine yapılacak bir beyanla gerçekleştirilir. Bu beyan sözlü veya yazılı olabilir. Mirasın reddi beyanı kayıtsız ve şartsız yapılmış olmalıdır. Sulh hakiminin bu beyanı bir tutanakla kayıt altına alması yani tespit etmesi gerekmektedir.
Mirasçının kanuni süresi içerisinde yaptığı reddi miras beyanı mirasın açıldığı yer sulh hukuk mahkemesi tarafından özel kütüğüne yazılacaktır. Mirası reddeden mirasçı talep ederse mahkeme kendisine reddi gösteren bir belge de verir.
Reddi miras hakkında dikkat edilmesi gereken bir husus mirasın kısmen reddedilemeyeceğidir. Buna göre mirasçılar miras bırakanın borçlarını reddedip aktif malvarlığını kabul edemez.
Mirasın hükmen reddedilmesinin bir karine olarak kabul edildiğini daha önce belirtmiştik. İlgili karinenin söz konusu olabilmesi için miras bırakanın ölümü tarihinde ödemeden aczi açıkça belli olmalı veya resmen tespit edilmiş olmalıdır. Bu halde miras başkaca herhangi bir işleme gerek olmaksızın reddedilmiş sayılacaktır. Mirasın hükmen reddinde kanunda herhangi bir süre öngörülmemiş olup herhangi bir beyanda bulunulması da aranmamıştır. Ancak mirasçılar yine de ileride meydana gelebilecek uyuşmazlıkların önüne geçebilmek için mahkemeden reddi mirasın tespitini talep edebilir.
