Ölenin anne ve babasına maaş bağlanırken anne ve babanın yaş durumu değerlendirilir. Anne ve baba 65 yaş altındaysa ölenin eş ve çocuklarından artan bir hisse olması gerekir. Aynı zamanda anne ve babanın kazanç durumu asgari ücretin net tutarından daha az olmalıdır.
Bu anne ve babaya başka çocuklarından bağlanan aylık ve gelirler hariç olacak şekilde herhangi bir aylık bağlanmamış olması gerekir. Ölen sigortalının anne ve babası 65 yaş üzerindeyse daha farklı bir uygulama yapılır. Gerekli şartları sağlıyorsa ölenin hak sahibi eş ve çocuklarına geriye kalan hisseye bakılmaz. Herhangi bir hisse artmasa bile ölüm aylığı bağlanır.
Ölüm Aylığı Eşe Nasıl Bağlanır?
Ölüm aylığının eşe bağlanması için öncelikle resmi nikahlı olmak gerekir. Ölen kişinin resmi nikahlı karısı ölüm aylığı için başvuruda bulunabilir. Vefat eden sigortalının eşine %50, aylığı bağlanmış ve çocuğu olmayan eşe ise bazı şartları kapsaması durumunda %75 ölüm aylığı bağlanır. Bu aylık bağlanmış eşin kanun kapsamında çalışmaması, yabancı ülkelerde çalışmaması ve kendi sigortalılığının olmaması gerekir. Ölümden önce boşanması gerçekleşmiş kişilere ölüm aylığı bağlanmaz. Ölen sigortalının erkek ya da kadın olmasına bakılmaksınız maaş bağlama işlemi için başvurulabilir.
Ölüm Aylığı Çocuklara Nasıl Bağlanır?
Ölüm aylığının çocuklara bağlanması farklı özelliklere bağlı olarak yapılır. Çocukların cinsiyeti, yaşı, malullük durumlu, öğrenimi ve medeni halleri ölüm maaşı bağlanırken değerlendirilir. 4A kapsamında sigortalı olan vefat etmiş kişinin çocukları 18 yaşı doldurana kadar ölüm maaşı alır. Çocuk lise ve dengi alanlarda eğitim görürse 20 yaşına, yükseköğrenime devam ederse 25 yaşına kadar aylık bağlanması gerçekleşir. Aylık alırken sigortalı çalışmaya başlasalar da yaşları dolmadıkça maaşlarında kesilme olmaz. Yaşın dışında cinsiyette maaşın alınmasın etkilidir.
Erkek çocukları evli olup olmadıklarına bakılmadan yükseköğrenim gördülerse 25 yaşına kadar maaş alabilir. Eğer ortaöğrenime kadar eğitimleri sürerse 20 yaşına kadar maaş alırlar. Eğitim görmedikleri zaman 18 yaşına kadar maaş bağlanır. Kız çocukları için böyle bir yaş şartı durumu yoktur. Ölen sigortalının kız çocukları için yaş ve eğitim şartı aranmaz. Onlar da sigortalı aylığı almamalı ve evli olmamaları şartı aranır. Çocuğun malul olması durumunda engel durumuna bakılır. Sağlık kurulu tarafından en az %60 oranda çalışma gücünü kaybettiyse yaş, evlilik, eğitim fark etmeden maaş alabilir. Fakat engellilik durumu %60’ın gerisine düşerse maaşları kesilir.
Kimler Ölüm Maaşı Alır?
Ölüm maaşı alan kişiler ölen kişini birinci dereceden yakını olmak zorundadır. Ölen sigortalının çocukları, eşi ve anne babası ölüm maaşı almaya hak kazanır. Bu kişiler dışında ölüm maaşını birine bağlamak mümkün değildir. Ölenin eşi maaş alma konusunda önceliklidir. Eş ve çocuk olması durumunda yine öncelik onlara aittir. Belirli oranlar dahilinde ödemeler sağlanır. Çocukların cinsiyeti de ölüm aylığı alma durumunu etkiler. Eş, çocuklar ve anne baba için ayrı ayrı ödeme alma şartları mevcuttur. Bu şartlar sağlandığında bu kişiler devlet desteği almaya hak kazanır. Sigortalı kişinin vefat etmesi durumunda eşi, çocukları ya da anne babası verilen devlet yardımından yararlanabilir. Buradaki amaç ölümüm ardından ailenin maddi sorunların hafifletmektir. Ölüm aylığının miktarı ölen kişinin maaşına göre değişiklik gösterebilir.
