Tüketimin esas alındığı, istihdamın öngörülmediği, liyakatin ortadan kalktığı toplumumuzda endişelere neden olmaktadır. İşsizlik, yoksulluk ve krizle mücadele eden yurttaşlarımız bunalıma sürüklenmektedir. Hayat pahalılığı ve artan zamlar, kredi borçları ve iflaslar toplumu derinden etkilemektedir.
TÜİK’in Yaşam Memnuniyet Araştırması’na göre 2011 yılında mutlu insanların oranı yüzde 62 iken bu oran 2019’da yüzde 52’ye düşmüştür. Türkiye mutluluk sıralamasında 156 ülke içerisinde 79’ncu sıraya kadar gerilemiştir. Sağlık Bakanlığı verilerine göre 2013-2018 yılları arasında anti-depresan kullanımı yüzde 27 artmıştır.
Huzuru sarsılan ve geleceğe inancını yitiren bireyler kendilerine ya da çevrelerine yönelik olarak şiddete başvurmakta, intihar girişimleri artmaktadır. İşsizlikle mücadele edemeyen, borçlarını ödeyemeyen, toplumun her kesiminden yurttaşımız zaman zaman çaresizlik içerisinde kalabilmektedir. TÜİK verilerine göre 2018 yılındaki 3161 intihar vakasının 246’sı geçim zorluğu nedeniyle yaşanmıştır.
Ağır ekonomik sorunlar gençlerin aile kurmasını ve aile birliğini sürdürmesini zora sokmaktadır. Geçim sıkıntısı, işsizlik ve gelecek kaygısı, ailelerin yerine getiremedikleri sorumluluklar altında ezilmelerine neden olmaktadır. Borçluluk ailenin, komşularıyla, akrabalarıyla ve yakın sosyal çevresiyle olan ilişkilerini bozmaktadır. Toplumsal dayanışma ağlarını zedelemektedir. Sorunlarına konuşarak çözüm bulamayan aile bireyleri, birbirlerinden ve yakın çevrelerinden kopmaktadır.
Ağustos 2018’den itibaren elektriğe ve doğalgaza beşer kez zam yapılmış, konutlarda elektrik yüzde 70’ten, doğalgaz yüzde 50’den fazla pahalanmıştır. Ocak 2020 verilerine göre, ülkemizde 4 milyon 300 bin kişi iş aradığı halde iş bulamamıştır. TÜİK verilerine göre çalışan 3 kişiden 1’i kayıt dışı istihdam edilmektedir. Yaklaşık her dört gencimizden birisi işsizlikle boğuşurken, üniversite mezunu işsiz sayısı 1 milyonu aşmıştır.
Toplumsal sorunların çözümü için ailelere yönelik sosyal güvenlik ağları çalıştırılmalıdır. Bunun için Aile Sigortası uygulamasına geçilmelidir. Toplumumuz için güçlü bir sosyal devlet ve sosyal dayanışma ağları inşa edilmelidir. Ödeme gücüne göre vergi düzenlemesi yapılmalıdır. Yurttaşlarımızın borçlanmadan insani koşullarda yaşayabileceği ortam hazırlanmalıdır. Kamuda ve özel sektörde yatırımlar artırılarak işsizlik sorunu çözülmelidir. İşsizlik sigortasının kapsamı genişletilmelidir. Yoksul ailelerde kadın istihdamın önü açılmalıdır.